top of page

Chinese Geneeskunst - Een korte versie van een lang verhaal...

Geboren worden zet onmiddellijk ook het wiel van verandering in gang. Fysiek veranderen we, we groeien, worden sterker, worden ouder. Mentaal veranderen we, we leren, we ontdekken, worden wijzer,… En niemand blijft gespaard van ziekte en andere vormen van mentaal en fysiek lijden. Sinds het ontstaan van de mens, is de mens op zoek geweest naar vormen om ziekte en lijden te vermijden, verminderen en zelfs genezen. Zelfs de prehistorische mens gebruikte kruiden en planten als natuurlijk medicijn, en paste een aantal primitieve behandelingen toe (schedelpenetratie).

Moderne geneeskunst

De Moderne geneeskunst, die zijn echte intrede pas eind 18de eeuw deed, schreef de voornaamste oorzaken van ziekte toe aan virussen en bacteriën. Voorheen, sinds 150 n.C., veronderstelde men dat ziekte een gevolg was van onbalans in de vier humoren. Ziekte werd gezien als een disharmonie in deze lichaamssappen (bloed, slijm, zwarte en gele gal). De focus van de behandeling lag dan ook op het opnieuw in balans te brengen van de humoren. De therapie bestond voornamelijk uit aderlating, braken en laxatie. Pas in de 18de eeuw ging men ook operaties en wondzorg toepassen (1-2). Onze Westerse, moderne geneeskunde is dus nog vrij jong, als men dit vergelijkt met heel wat andere vormen van Traditionele Geneeswijzen, zoals de Chinese Geneeskunde.

Chinese Geneeskunst

De wortels van de Chinese Geneeskunde liggen in het Taoïsme, Confucianisme en Boeddhisme. Het prille begin van de geneeskunde die aan de basis lag van de huidige Chinese Geneeskunst is terug te leiden tot de Neolithische periode. Archeologische vondsten van stenen naalden dateren van 8.000 - 2.000 v.C. De eerste vondsten, stenen werktuigen met een specifieke vorm om kleine incisies te maken in de huid, zijn getuigen van de eeuwenoude geschiedenis van acupunctuur. Deze stenen acupunctuur‘naalden’ bleven de standaard tot in 475 - 221 v.C. de gouden en zilveren naalden hun intrede deden.

De Huang Di Nei Jing (3), geschreven ongeveer 300-200 v.C., is één van de belangrijkste klassieke teksten in de geschiedenis van de Chinese Geneeskunde. Het is een compilatie van essentiële authentieke, primordiale teksten van de Chinese Geneeskunst die in detail de etiologie en pathomechanismen van ziekten beschrijft, alsook hoe deze te behandelen met acupunctuur, kruiden en dieet- en levensstijladvies. 

De Huang Di Nei Jing introduceert ons aan het concept dat het menselijk lichaam opgebouwd is uit twee dualiteiten, namelijk Yin en Yang. Deze bevinden zich in een interdependente relatie voor hun bestaan en ontstaan, en beweging in een continuum van creërende krachten. Dat wat nu Yin is draagt in zich het potentieel en de bestemming om Yang te worden en omgekeerd. De focus van de Chinese Geneeskunde ligt in het behouden of herstellen van de harmonie tussen deze twee onderling afhankelijke krachten. 

Naast Yin en Yang spreekt men over de ‘3 Schatten’ (San Bao), Jing - Qi - Shen, die ons leven en ‘zijn’ opmaken. Deze ‘3 Schatten’ kan men metaforisch omschrijven als een brandende kaars die een kamer verlicht. Het lichaam van de kaars is de Jing, de vlam is de Qi en het licht dat de kamer vult is de Shen. Als het lichaam van de kaars afneemt, neemt ook de vlam af en zal het licht steeds minder schijnen, tot de kaars uiteindelijk volledig uitdooft. Anderzijds kan men ook stellen dat een sterke Jing (sterk lichaam van de kaars), een stabiele vlam zal geven, waarvan het licht intenser zal schijnen. Dit weerspiegelt duidelijk de intrinsieke relatie tussen lichaam, energie en geest of bewustzijn. 

1.. Osler, W. (2013).Project Gutenberg's The Evolution of Modern Medicine

2. Svenaeus, F. The hermeneutics of medicine and the phenomenology of health. Kluwer

3. Unschuld, P. (2003). Huang Di Nei Jing Su Wen. University of California

bottom of page